Bệnh đau lưng là căn bệnh phổ biến ở tất cả mọi lứa tuổi, đa phần tập trung vào các ngành nghề phải ngồi hoặc đứng nhiều, ít hoạt động thể lực như nhân viên văn phòng, tài xế, giáo viên, phi công dễ mắc chứng đau vùng lưng, thắt lưng. Căn bệnh đau lưng này thường xuất hiện ở tuổi trung niên. Bên cạnh đó, nhóm thanh thiếu niên bị đau lưng thường do mải mê chơi games, lưng thường xuyên ở tư thế không đúng. Cũng có một số người bị đau lưng do chấn thương, va chạm, khiêng vác, ngủ sai tư thế…nên các dây chằng, vùng mô mềm vùng thắt lưng bị giãn và cơn đau xuất hiện.

Trong những trường hợp bị đau lưng lần đầu, có đến 80% không rõ nguyên nhân, chỉ có 6 – 9% trường hợp do lệch đĩa đệm cột sống. Có khoảng trên 50% bệnh nhân bị đau lưng khỏi trong vòng 2 tuần, nhưng  tỉ lệ tái phát cũng khá cao; 5 – 10% người bệnh bị đau thắt lưng cấp chuyển thành mạn tính.

Nguyên do gây ra đau lưng

Có nhiều nguyên do gây ra đau lưng, nhưng có thể chia làm hai loại.

1. Bị các vấn đề xương khớp tổn thương như : viêm khớp, viêm cột sống dính khớp, viêm tủy xương, hoại tử xương, viêm khớp dạng thấp, khớp bị lão hóa, thoái hóa đĩa đệm cột sống, gù vẹo cột sống, loãng xương, gãy xương, hẹp ống sống, cơ bị rách, căng quá mức vì tai nạn hoặc cử động mạnh, đĩa đệm bị xô lệch, khe đốt sống bị hẹp…đều là các nguyên nhân gây ra đau lưng.

2. Dù ít gặp nhưng loại thứ 2 nguy hiểm hơn, khi ấy đau lưng chỉ là triệu chứng của căn bệnh khác như : phình động mạch, ung thư tủy sống, ung thư từ nơi khác di căn vào xương sống, bệnh ankylosing spondylitis, hay bị ở đoạn dưới thắt lưng, làm gân quanh các đốt xương sống bị vôi hóa, cử động khó khăn và đau lưng; khối u, áp-xe cạnh cột sống, áp-xe ngoài màng cứng, loét ống tiêu hóa, bệnh về thận…

Bệnh đau lưng rất phức tạp và có nhiều nguyên nhân gây bệnh, do đó khi bị đau lưng thì bệnh nhân cần khám bác sĩ để rõ nguyên nhân và được phòng, chữa bệnh hiệu quả.

Các triệu chứng của bệnh đau lưng

Khi bị đau lưng phía trên, ho kéo dài, sốt nhẹ, tức ngực, sút cân kéo dài thường đó là triệu chứng của bệnh lao. Đau lưng ở vùng giữa, nhất là thấy xương sống có chỗ gỗ lên, thường xuất hiện ở người trẻ tuổi, đó là dấu hiệu của đau cột sống. Đau lưng ở đoạn dưới, mang vác nặng thì đau nhiều, đây là dấu hiệu của giãn dây chằng, bong gân. Thường xuyên bị đau lưng ở đoạn cuối, khi nâng vật nặng hoặc vặn mình đau lưng trở nên đột ngột là nguyên do thoát vị đĩa đệm. Ngoài ra, đau thắt lưng kèm theo một bên đùi, bàn chân thấy đau, tê yếu là do dây thần kinh bị kẹt hoặc gai đôi. Đối với một số người có thói quen đứng ngồi sai tư thế, hai vai thõng xuống cũng là một nguyên nhân gây ra đau lưng.

Đối với những người tuổi trung niên trở lên bị đau lưng lâu năm, làm việc thường dễ mệt, tối sầm mặt mày, đây là dấu hiệu bệnh thoái hóa cột sống, gây ra hội chứng thiếu máu não. Nhưng đối với phụ nữ có thai hoặc trong kỳ có kinh thì đau thắt lưng là chuyện bình thường. Thậm chí, các bệnh nhiễm trùng đường ruột, thận, niệu quản, bàng quang bệnh nhân cũng cảm thấy đau lưng cấp hoặc mãn.

Phương pháp chữa trị đau lưng

Trừ một vài trường hợp, có thể áp dụng một hoặc phối hợp nhiều cách sau để điều trị đau lưng :

- Sử dụng các thuốc trị đau lưng

- Chữa bệnh gây đau lưng

- Sử dụng vật lý trị liệu không dùng thuốc

- Phẫu thuật chữa đau lưng

Đau lưng bình thường, đau lưng ở phụ nữ có thai thì chỉ cần sửa lại thói quen đứng ngồi thẳng lưng, nằm trên giường cứng, không nằm nệm, võng, tích cực vận động tập luyện hay dùng châm cứu, bấm huyệt. Đối với trường hợp giãn dây chằng hoặc trượt đĩa đệm gây ra đau lưng thì bệnh nhân nằm ngửa, bất động trong vài ngày, kê đệm ở kheo chân và lưng, dùng thêm các thuốc giảm đau uống kết hợp đắp khăn nóng. Nếu trong vài ngày mà không thấy bớt thì cần phải đến phòng khám bệnh chuyên khoa để được khám và điều trị chính xác.

Cần làm việc đúng tư thế tránh đau lưng

Phòng bệnh đau lưng

Cần tránh các tư thế sai như khom lưng, ngồi không thẳng, rướn người mang xách vật nặng…để phòng ngừa đau lưng. Nếu có triệu chứng đau lưng, phải đi khám bác sĩ chuyên khoa cột sống ngay để được hướng dẫn điều trị đúng cách. Cần kiểm soát tư thế làm việc, hoạt động, sinh hoạt, ngủ đúng khoa học, hợp lý. Thỉnh thoảng thay đổi tư thế làm việc, thực hiện các động tác vươn vai giữa giờ để có tác dụng trong việc phòng ngừa đau lưng do tư thế gây ra.

Lúc đi ngủ, lựa chọn giường hoặc nơi nằm rộng rãi để có thể xoay trở người một cách thoải mái. Những người luôn ngủ trong một tư thế, không xoay trở người làm cho một phần cơ thể máu lưu thông hạn chế, cơ bắp bị chèn ép, dễ dẫn đến đau lưng. Nằm nghiêng hoặc nằm ngửa là tư thế tốt nhất khi ngủ, giúp máu lưu thông đều, nhưng bên cạnh đó cần phải thay đổi tư thế thường xuyên.

Một vài người có thói quen rụt cổ, khom lưng, co hông…trong lao động, sinh hoạt hằng ngày. Mặc dù các tư thế này có lợi cho công việc nhưng do tư thế đơn giản, vài cơ bắp ở trong tình trạng co rút lâu, dễ dẫn đến mệt mỏi, có khi tổn thương.

Ngay từ khi còn trẻ, khi làm việc, mỗi người nên chú ý tập tư thế làm việc sinh hoạt cho đúng. Đối với những ngành nghề không thể thay đổi tư thế do tính chất công việc, giữa giờ làm việc nên nghỉ ngơi, thư giãn, thực hiện vài động tác ngược với tư thế khi làm việc.

Ví dụ, đối với người phải làm việc trong tư thế khom lưng thì khi nghỉ ngơi cần duỗi thẳng lưng, người làm việc xoay về phía bên trái, trong lúc nghỉ ngơi thực hiện động tác xoay về bên phải.

Lúc thay đổi tư thế, cần phải thực hiện từ từ, không được thay đổi đột ngột. Lúc bị trẹo lưng thì thực hiện động tác xoay lưng nhẹ nhàng trong khả năng có thể. Nếu có thể hãy đến bác sĩ để khám, điều trị, không nên xoa nắn lưng tùy tiện.

Bên cạnh đó, có một động tác có thể phòng ngừa đau lưng là tập luyện đi lùi, và uống thuốc không phải là cách tốt nhất để phòng đau lưng.

Ngoài ra, lúc tập luyện phải chọn nơi địa hình bằng phẳng, rộng rãi, tốt hơn hết là có 2 người cùng tập luyện, kiên trì tập đều đặn thường xuyên trong thời gian dài.